Prostat kanserine ameliyatsız çözüm mümkün

Prof. Dr. Fatih Altunrende, erkeklerde en sık görülen kanser türlerinden biri olan prostat kanserinin tedavisinde kullanılan HIFU teknolojisini anlattı.

Robotik cerrahi her kadar ameliyatın birçok eksi yönünü ortadan kaldırsa da her hastanın cerrahi geçirmesi mümkün olmayabileceğini dile getiren Prof. Dr. Fatih Altunrende, sözlerine şöyle devam etti:

Tarama testlerinin yaygın olarak kullanılmaya başlanmasıyla birlikte prostat kanseri saptanma sıklığı son yıllarda giderek artmaktadır. Prostat kanseri erkeklerde en sık görülen ikinci kanser olup, erken evrede tanı aldığında tedavi edilebilen bir hastalıktır. Yapılan basit kan testleri ve muayene ile hiçbir semptom göstermeyen hastalarda bile tanı koyulması mümkün hale gelmiştir. Özellikle erken evrede tanı alan hastalarda çok sayıda tedavi seçeneği bulunmaktadır. Prostat kanserinde robotik cerrahinin kullanımı tedavide çığır açmıştır. Hastada yaratılan cerrahi stres en düşük düzeye indirilirken, hastanede yatış süreleri bir güne kadar indirilmiştir.

Ameliyatsız çözüm mümkün mü?

Prostat kanseri ileri yaşta görülen bir hastalık türü olduğu için hastalardan bazılarında ek sağlık sorunları olabilmektedir. Bu hasta grubunda anestezi kullanımı ve cerrahi stres nedeniyle komplikasyon oranları yüksek olacağından, ameliyatsız çözümler aranmaya başlanmıştır. Uzun yıllardır bu amaçla radyoterapi kullanılmakta olsa da idrar kaçırma, ereksiyon problemleri, geçmeyen ishal ve uzun süren uygulama periyotları gibi komplikasyonlar barındırmaktadır. Bu sorunlar hastaların hayat kalitesini ciddi oranda bozmakta ve radyoterapinin dokuları verdiği hasar nedeniyle meydana gelen komplikasyonların tedavisi de mümkün olmamaktadır. Bu sorunların üstesinden gelebilmek için yeni tedaviler sürekli denenmektedir.

Teknoloji ve prostat kanseri

Sürekli gelişen teknoloji tıp dünyasında da etkisini hissettirmektedir. Çağımızın en büyük sağlık sorunu olan kanserin tedavisinde de bu gelişmeler kullanılmaktadır. Son 10 yılda ise prostat kanserinin tanı ve tedavisinde çok önemli gelişme kaydedilmiştir. Robotik cerrahi, füzyon biyopsi gibi teknolojiler öncelikle prostat hastalıklarında kullanılmıştır. Son dönemde ise prostat kanserinin lokal tedavisi için yollar aranmaya başlanmıştır. Prostatın bir bütün olarak tedavi edilmesi yerine sadece kanserli kısmın lokalize edilerek tedavi edilmesi bir çok komplikasyonun önlenmesini sağlayabilir.

Ameliyatsız Çözüm HIFU

Yüksek yoğunluklu lokalize ultrasonografi yani kısa adıyla HIFU teknolojisi son yıllarda prostat kanserinin tedavisinde kullanılmaktadır. Bu teknolojiyle prostatın tamamı yok edilmeden sadece kanserli doku ve çevresi tedavi edilmektedir. Bu sayede radikal cerrahinin yarattığı stresten kurtulan hastalar prostatın tamamen çıkartılmasının oluşturacağı yan etkilerden korunuyor.

HIFU kimlere uygulanıyor?

HIFU teknolojisi özellikle erken evre prostat kanseri olan hastalarda kullanılmaktadır. Ameliyata elverişli olmayan, cinsel olarak aktif ve minimal invaziv tedavi seçenekleri arayan hastalar için uygun bir tekniktir. Hastaların işlem günü hastaneden ayrılmasına olanak sağlaması bir diğer tercih sebebidir.

Avantajları nelerdir?

Prostat cerrahisi sonrasında idrar kaçırma ve sertleşme problemleri yüksek oranda görülebilmektedir. Özellikle genç hastalarda bu durum maddi ve manevi problemlere yol açabilmektedir. HIFU teknolojisi ile prostatın tamamen çıkartılmasına gerek olmadığı için bu sorunları görülme sıklığı son derece azalmaktadır. 30 gün boyunca uygulanan radyoterapiye göre tek seferde uygulanması gibi üstünlükleri bulunmaktadır. Radyoterapinin doku üzerindeki korkunç etkileri ise HIFU kullanılmasıyla ortadan kaldırabilir. Enerji evre dokulara yayılmayacağı için komplikasyon oranları son derece düşüktür.

Nasıl uygulanır?

Tüm avantajlarının yanında HIFU kullanımı her zaman mümkün olamamaktadır. Şu anda ülkemizde sadece 5 merkezde bulunması nedeniyle tedavi erişim her zaman mümkün olmamaktadır. Ayrıca özel eğitim ve sertifika gerektirmesi nedeniyle çok az sayıda ürolog tarafından uygulanmaktadır. Uygulamanın bir ürolog tarafından yapılması son derece önemlidir. İleri evre prostat kanserinde ise tümör odakları tamamen tespit edilemeyecek ve çok sayıda yerde bulunma olasılığı yüksek olacaktır. Bu nedenle ileri evre hastalıklarda kullanılması şu an için mümkün olamamaktadır. Teknolojinin daha da gelişmesiyle birlikte belki de bir gün radikal cerrahilere gerek duyulmayabilir. Uygun hastalarda ve uygun merkezlerde güvenle uygulanmaya devam ediyor.